Miasta przyszłości – to miasta dla ludzi

MOHAMED MEZGHANI, SEKRETARZ GENERALNY UITP opowiada o wizji przyszłości transportu publicznego, kreowanej z myślą o mieszkańcach miast, a także o skutkach pandemii w transporcie i szansie na zmianę w sektorze. 

JAK POWINIEN WYGLĄDAĆ TRANSPORT PUBLICZNY W MIASTACH NIEDALEKIEJ PRZYSZŁOŚCI? 

Miasta przyszłości to miasta dla ludzi. Przez ostatnie sto lat miasta były budowane dla samochodów, aby ułatwić ich ruch i parkowanie. Kryzys pandemiczny, a zwłaszcza lockdown, pokazał, jak olbrzymie przestrzenie są marnowane na ten cel.  

Nadszedł czas na zmianę paradygmatu mobilności. Musimy zacząć przemieszczać ludzi, a nie samochody. Uda się to osiągnąć wyłącznie, jeśli zaczniemy priorytetowo traktować ruch pieszy, rowerowy i transport publiczny. A mówiąc transport publiczny nie mam na myśli tylko transportu zbiorowego, ale również rozwiązania w zakresie mobilności na żądanie oraz te oparte na współużytkowaniu.  

TO ZNACZY?

Musimy na nowo zdefiniować transport publiczny jako coś więcej niż tylko transport zbiorowy. To jedyny sposób na kontrolowanie użytkowania samochodów, nie mówiąc już o ich posiadaniu. Dzięki temu będziemy w stanie zaoferować mieszkańcom właściwy środek transportu o właściwym czasie, zgodnie z celem podróży. Oni zaś będą mogli łączyć różne opcje mobilności, aby optymalnie tę podróż zaplanować, niezależnie od tego, kiedy będą to robić, ani gdzie obecnie się znajdują.  

W tym kontekście wielu producentów będzie miało kluczową rolę do odegrania, ponieważ to właśnie oni dostarczają całą paletę środków transportu – od wspólnie użytkowanych aut (car-sharing), rowerów czy hulajnóg, po samochody dostawcze na żądanie oraz oczywiście tradycyjne środki transportu publicznego.  

Pojazdy będą musiały być przyjazne dla użytkownika, zeroemisyjne oraz elastyczne w użytkowaniu zarówno na zatłoczonych ulicach miasta, jak i jego peryferiach o niskiej gęstości zaludnienia.  

CZY OCZEKIWANIA PASAŻERÓW ZMIENIŁY SIĘ W CZASIE KRYZYSU PANDEMICZNEGO? 

Pandemia koronawirusa udowodniła nam, jak ważny jest transport publiczny. W czasie lockdownów na całym świecie utrzymywano komunikację publiczną, aby zapewnić mobilność kluczowych pracowników pracujących na pierwszej linii frontu walki z pandemią. Tak naprawdę wiarygodność sektora mogła nawet wzrosnąć w czasie pandemii. Każdy mógł wsiąść do tramwaju, metra, autobusu czy pociągu, aby pojechać do lekarza, na zakupy, lub też odwiedzić kogoś z rodziny potrzebującego pomocy. Wydaje mi się, że tego właśnie oczekuje się od transportu publicznego – świadczenia możliwie najlepszych usług transportowych na terenie naszych miast. Nie może w nim jednak chodzić jedynie o dostanie się z punktu A do punktu B. Musimy oferować mieszkańcom różnorodne rozwiązania w zakresie mobilności, tak aby transport publiczny pozostawał dla nich zawsze tym najbardziej logicznym wyborem.  

Kryzys epidemiczny nauczył nas również, jak ważna jest aranżacja wnętrza pojazdu, aby zoptymalizować jego obłożenie, zachowując jednocześnie odpowiednią odległość między pasażerami. Bardzo ważny będzie również postęp osiągnięty w obszarze serwisowania i elastyczności eksploatacji. Dostawcy pojazdów będą nie tylko producentami, ale partnerami operatorów i organizatorów transportu w tworzeniu nowych usług i rozwiązań przyjaznych dla użytkownika. Ich zdolność do opracowywania rozwiązań przemysłowych dostosowanych do różnorodności popytu będzie miała kluczowe znaczenie dla miast przyszłości. 

SZACUNKI ONZ WSKAZUJĄ, ŻE DO 2050 R. AŻ 68 PROC. LUDZKOŚCI BĘDZIE MIESZKAĆ W MIASTACH. OZNACZA TO, ŻE ISTNIEJĄCE JUŻ TERAZ PROBLEMY Z ZANIECZYSZCZENIEM POWIETRZA, ZATORAMI W RUCHU CZY BRAKIEM MIEJSC PARKINGOWYCH MOGĄ SIĘ POGŁĘBIĆ.  

Biorąc pod uwagę, że ponad połowa globalnej populacji już teraz mieszka na terenach miejskich, musimy zapewnić dostosowanie naszych miast do wzrostu liczby ich mieszkańców oraz sprawić, aby stały się one jak najbardziej przyjazne, dostępne i zdrowe: transport publiczny odgrywa w tym procesie olbrzymią rolę.  

Niezależnie od wzrostu liczebności populacji, należy uporać się z już istniejącymi problemami, tj. zanieczyszczeniem powietrza czy zatorami w ruchu. Nawet jeśli przy mniejszym natężeniu ruchu na naszych drogach powietrze w miastach stało się czystsze, trwalszym rozwiązaniem tych problemów w świecie po pandemii będzie zachęcenie ludzi do rezygnacji z podróżowania samochodami i wyboru komunikacji publicznej. Niższe emisje środków transportu publicznego przyczyniają się do zmniejszenia zanieczyszczenia powietrza w miastach, a ponieważ liczba ludności rośnie, jest to kwestia, o której nie możemy zapomnieć. Dlatego też wspólnie powinniśmy decydować o przyszłości transportu w naszych miastach. Jeśli powrócimy do swoich wcześniejszych przyzwyczajeń, nie będziemy w stanie skutecznie się odbudować.  

JAK WIĘC ZACHĘCAĆ MIESZKAŃCÓW MIAST DO KORZYSTANIA Z KOMUNIKACJI MIEJSKIEJ? 

Dla promowania bezpieczeństwa oraz korzystania ze środków transportu publicznego wizerunek i informacja są kluczowe. To niezwykle ważne, by uświadomić ludziom nie tylko to, że korzystanie ze środków transportu publicznego jest bezpieczne, ale również to, jak bardzo jest on obecny w życiu miasta.  

Chcemy również przypomnieć o jego pozytywnym oddziaływaniu na gospodarkę, miejsca pracy i spójność społeczną, a także przestrzeń miejską, zdrowie oraz klimat. Korzyści ekonomiczne wynikające z transportu publicznego pięciokrotnie przewyższają kwoty w niego zainwestowane, a transport publiczny wyzwala pozytywne efekty w szerzej pojmowanej gospodarce, łącząc ludzi z różnych środowisk.  

Transport publiczny zapewnia wyższą jakość życia wszystkim mieszkańcom miast, miasta natomiast muszą służyć przede wszystkim ludziom. To zrównoważona opcja dla życia w mieście, która wpływa pozytywnie na nasze zdrowie i zmniejsza wydatki na opiekę zdrowotną, pomagając jednocześnie rozwiązać trwający na całym świecie kryzys klimatyczny. Cele te są oparte na nauce, badaniach i danych, a pozytywna komunikacja na ten temat jest niezwykle ważna.  

Transport publiczny odgrywa kluczową rolę w rozwoju lokalnym, oferując mobilność wszystkim oraz utrzymując spójność terytorialną i społeczną, nie pozostawiając nikogo i niczego w tyle.